Kennisbank Publicaties Wat kunnen verpleegkundigen leren van hun patiënten bij het ontwikkelen van een leercultuur om de kwaliteit van zorg te verbeteren?

Er is een beweging gaande naar het leveren van meer passende zorg. Verpleegkundigen kunnen hieraan bijdragen door een leercultuur te ontwikkelen die gericht is op kwaliteitsverbetering, waarbij evidence-based practice en de behoeften van patiënten worden meegenomen. Deze inzichten komen uit het onderzoek dat onderdeel is van het ZonMw project Improve! en het promotietraject van Jeltje Giesen (IQ Health). Ilse Timmerman (afdeling Psychiatrie, Radboudumc) heef meegewerkt in het kader van haar afstudeeronderzoek.

Patiëntenparticipatie is van groot belang in de verpleegkundige zorg en essentieel voor het leveren van passende zorg. Het draagt bij aan de kwaliteit van zorg en heeft bewezen een positieve invloed te hebben op patiëntuitkomsten. Ondanks de empathische en compassievolle benadering van verpleegkundigen worden de wensen van patiënten nog onvoldoende meegenomen in Evidence-Based Practice (EBP), kwaliteitsverbeteringen of leeractiviteiten. Om goede en toekomstbestendige verpleegkundige zorg te waarborgen, is een verschuiving naar continue kwaliteitsverbetering op basis van EBP, ook wel Evidence-Based Quality Improvement (EBQI), noodzakelijk. Het meenemen van de mening van de patiënt is hierin belangrijk, om een duurzame leercultuur te creëren waarin verpleegkundigen samen met hun patiënten de zorg verbeteren.

Door middel van kwalitatief onderzoek op twee ziekenhuisafdelingen en in een wijkzorgteam zijn inzichten verkregen in de behoeften en wensen van patiënten ten aanzien van hun betrokkenheid bij zorgprocessen. Deze inzichten kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een EBQI-leercultuur binnen verpleegkundige teams. In totaal werden 18 semigestructureerde interviews afgenomen bij patiënten, die werden geanalyseerd met behulp van het Fundamentals of Care Framework. Uit de analyse bleek dat patiënten behoefte hebben aan proactieve verpleegkundigen die hen duidelijke, eerlijke en passende informatie verschaffen en hen betrekken bij de gezamenlijke besluitvorming. Deze vorm van informatieverstrekking voorkomt een verstoorde zorgrelatie en wantrouwen bij de patiënt, wat vaak moeilijk te herstellen is.

De verkregen inzichten zijn van belang bij het doorvoeren van veranderingen in de zorg door verpleegkundigen. Het tegemoetkomen aan de wensen van patiënten is essentieel voor een succesvolle implementatie van kwaliteitsverbeteringen en draagt bij aan de ontwikkeling van een leercultuur binnen verpleegkundige teams.

 

Giesen J, Timmerman I, Bakker-Jacobs A, Berings M, Huisman-de Waal G, Van Vught A, Vermeulen H. What can nurses learn from patient's needs and wishes when developing an evidence‐based quality improvement learning culture? A qualitative study - Giesen - 2024 - Scandinavian Journal of Caring Sciences - Wiley Online Library. Scand J Caring Sci. 2024 Mar 25. doi: 10.1111/scs.13252. Epub ahead of print. PMID: 38525853.